Τα λάθη είναι το καλύτερο σχολείο!

Τα σφάλματα διδάσκουν περισσότερα, διακηρύσσει με το «Φεστιβάλ των Λαθών» φημισμένο παρισινό πανεπιστήμιο

ΠΑΡΙΣΙ Τα λάθη όχι μόνο μας μαθαίνουν περισσότερα από τα «σωστά» αλλά ενδέχεται κάποια στιγμή στο μέλλον να μας μεταμορφώσουν σε... ιδιοφυΐες! Κάπως έτσι σκέφτονται οι γάλλοι διοργανωτές του σεμιναρίου «Detrompez-Vous» ή, όπως αποκαλείται πιο λαϊκά, του «Φεστιβάλ των Λαθών», το οποίο ξεκίνησε προχθές στο φημισμένο παρισινό πανεπιστήμιο Εcole Νormale Superieure. Το φεστιβάλ απευθύνεται σε μαθητές, αλλά το μήνυμά του προς τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς είναι σαφές: «Μάθετε τα παιδιά να κάνουν λάθη!».

Το σεμινάριο απευθύνεται σε μαθητές ως 18 ετών, οι οποίοι θα διδαχθούν την αξία των λαθών όχι μόνο στη μαθησιακή διαδικασία αλλά γενικά σε όλη τους τη ζωή. Αλλωστε, όπως τονίζεται στην ανακοίνωση του φεστιβάλ, πολλές μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις πραγματοποιήθηκαν κατά λάθος. Η διδασκαλία της αξίας του λάθους γίνεται σε ολιγομελείς ομάδες, με τη μέθοδο των εργαστηρίων (workshops) ανά γνωστικό αντικείμενο, π.χ. Μαθηματικά, Ιστορία, Γλώσσα κτλ.

Οι εμπνευστές του τετραήμερου φεστιβάλ, το οποίο διοργανώνεται για πέμπτη συνεχή χρονιά, αποφάσισαν να αντισταθούν σε αυτό που αποκαλούν «αυστηρό, στρυφνό και ενίοτε αντιπαιδαγωγικό γαλλικό εκπαιδευτικό σύστημα». Κατά τη γνώμη τους, τα γαλλικά σχολεία μαθαίνουν στα παιδιά έναν συγκεκριμένο και φαινομενικά ακλόνητο τρόπο σκέψης, χωρίς να τους δίνουν κανένα απολύτως περιθώριο να παρεκκλίνουν έστω στο ελάχιστο, ώστε να αποκαλύψουν τις κρυμμένες πτυχές της δημιουργικής φαντασίας τους. «Το εκπαιδευτικό σύστημα της Γαλλίας είναι εδώ και πολλές δεκαετίες βασισμένο πάνω στο αξίωμα ότι τα λάθη κάνουν κακό στη μαθησιακή διαδικασία. Αντίθετα, εμείς πιστεύουμε ότι τα λάθη είναι αναπόσπαστο μέρος της διαδικασίας αυτής, που μπορούν να μας κάνουν να προοδεύσουμε ως άνθρωποι» τονίζει η καθηγήτρια και υπεύθυνη του σεμιναρίου Μαέλ Λενουάρ, προσθέτοντας ότι «το φεστιβάλ αυτό έρχεται ως αντίδραση στο αρτηριοσκληρωτικό γαλλικό εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο ευνουχίζει τη δημιουργική φαντασία των παιδιών. Ο ίδιος ο Αλβέρτος Αϊνστάιν ήταν αυτός που είχε πει ότι η παντελής έλλειψη ιδεών και φαντασίας είναι ο καλύτερος τρόπος να μην κάνεις καθόλου λάθη».

Με την άποψή της συντάσσεται και ο Φρανσουά Ταντέι, πατέρας ενός εξάχρονου αγοριού, το οποίο φαίνεται να έχει... κακοπέσει στα χέρια μιας δασκάλας με λιγοστή (ή καθόλου) φαντασία.

«Η δασκάλα του μου είπε ότι είναι πολύ καλό παιδί, μόνο που κάνει πολλές ερωτήσεις. Λες και οι ερωτήσεις είναι κάτι κακό. Κι εκεί ακριβώς έγκειται το πρόβλημα του γαλλικού εκπαιδευτικού συστήματος:θεωρεί ότι ακόμη και ένα εξάχρονο παιδί πρέπει να γνωρίζει όλες τις απαντήσεις» λέει ο κ. Ταντέι.

Ελάχιστοι έχουν τολμήσει, μέχρι στιγμής, να πάνε κόντρα στο υπάρχον εκπαιδευτικό ρεύμα. Ενας εξ αυτών είναι ο Τζιρολάμο Ραμούνι , καθηγητής στο Γαλλικό Κονσερβατουάρ Τεχνών. Ο ιταλός καθηγητής ενθαρρύνει τους μαθητές του να κάνουν συνεχώς λάθη, ως απαραίτητο μέρος της μαθησιακής διαδικασίας, και ενίοτε τους βάζει ακόμη και γρίφους που λύνονται δυσκολότερα και από τον... κύβο του Ρούμπικ.

«Στην αρχή αρνούνται να τους λύσουν, φοβούμενοι ότι σίγουρα θα αποτύχουν. O ταν όμως καταλαβαίνουν ότι με ένα λάθος δεν έρχεται δα και το τέλος του κόσμου, τότε μπορεί να επιστρατεύσουν μερικές πολύ ενδιαφέρουσες ιδέες και τη δημιουργική φαντασία τους και να φτάσουν στην επίλυση του γρίφου» εξηγεί ο καθηγητής.

«Τα παιδιά μας χωρίζονται σε αυτά που κάνουν το “σωστό” και σε αυτά που κάνουν το “λάθος” και στιγματίζονται από την πρώτη τάξη του Δημοτικού, με τη βαθμολογική κλίμακα. Και αυτό το βρίσκω φριχτό» δηλώνει η Ιζόλντ Σερφατί, μια μητέρα που συνόδευσε τον 12χρονο γιο της στο «Φεστιβάλ των Λαθών».

Το Βήμα