AGORA...

**Aννα** 16.10.10 15:43

Από καιρό ήθελα να γράψω για την ταινία "AGORA" που προσπαθεί να ρίξει λίγο φως σε μία σκοτεινή εποχή, μία εποχή σύγκρουσης του κλασσικού εθνικού κόσμου και του νεογεννημένου βάρβαρου χριστιανισμού. Μία εποχή που οδήγησε στην πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και στον ερχομό του μεγαλύτερου μεσαίωνα για την δύση που κράτησε για περισσότερα από χίλια χρόνια.

Η ιστορία διαδραματίζεται στην Αλεξάνδρεια στο τέλος του 4ου μ.Χ. αιώνα και επικεντρώνονται στην ζωή της πλατωνικής φιλοσόφου Υπατία.

Η Υπατία υπήρξε κόρη του μαθηματικού και αστρονόμου Θέωνα, έλαβε με τις φροντίδες του πατέρα της την καλύτερη δυνατή εκπαίδευση και ταξίδεψε στην Αθήνα και στην Ιταλία. Στην Αθήνα παρακολούθησε μαθήματα στη νεοπλατωνική σχολή του Πλούταρχου του Νεότερου και της κόρης του Ασκληπιγένειας αλλά μαθήτευσε και κοντά στο Πρόκλο και τον Ιεροκλή.

Επιστρέφοντας στην Αλεξάνδρεια, έγινε επικεφαλής της εκεί σχολής των Πλατωνιστών (400 μ.Χ.), δίδαξε φιλοσοφία και μαθηματικά και αποτέλεσε πόλο έλξης για τους διανοούμενους της εποχής ενώ έκανε και εκτενή και ουσιώδη σχόλια στα μαθηματικά έργα του Διόφαντου και του Απολλώνιου. Δυστυχώς παρότι η ίδια η Υπατία υπήρξε πολυγραφότατη κανένα από τα έργα της δεν σώζεται σήμερα και έχουμε μόνο αναφορές για αυτά. Πολλοί από τους μαθητές της ανήκαν στους ανώτατους κύκλους της αριστοκρατίας της πόλης και έγιναν σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο έπαρχος της Αλεξανδρείας Ορέστης. Η ίδια επηρεάστηκε φιλοσοφικά από τους νεοπλατωνικούς Πλωτίνο και Ιάμβλιχο.

Επειδή η δράση της θεωρήθηκε επικίνδυνη για την εξάπλωση του Χριστιανισμού, σταδιακά καλλιεργήθηκε κλίμα εναντίον της που οδήγησε στη βίαιη δολοφονία της από τον όχλο ή από ομάδες φανατικών "μοναχών". Παρότι η ίδια είχε πολλούς φίλους χριστιανούς, για την ίδια προτίμησε να μείνει πιστή στις αρχαιοελληνικές παραδόσεις. Το μανιασμένο πλήθος την ξεγύμνωσε και τη πετροβόλησε μέχρι θανάτου, στη συνέχεια το πτώμα της διαμελίστηκε και κάηκε στη πυρά. Ηθικός αυτουργός θεωρήθηκε ο επίσκοπος της Αλεξάνδρειας, Κύριλλος (που τον τιμούμε και ως άγιο... Έλεος!), ο οποίος είχε έρθει σε μεγάλη αντίθεση με τον Ρωμαίο Κυβερνήτη της Αιγύπτου και φιλικά διακείμενου προς την Υπατία, Ορέστη.

Η ταινία "Αgora" του Χιλιανού Αλεχάντρο Αμενάμπαρ, προβλήθηκε εκτός διαγωνισμού στο πρόσφατο φεστιβάλ Κανών, τον ρόλο της Υπατίας υποδύεται έξοχα η Βρετανή Ρέητσελ Γουάιζ και βγήκε στις αίθουσες της χώρας μας στις 29/1. Η ταινία προκάλεσε έντονες αντιδράσεις σε Ιταλία και Ισπανία (όπου και διακόπηκε η προβολή της), λόγω των αιματοβαμμένων σκηνών βίας από φανατικούς χριστιανούς στους δρόμους της Αλεξάνδρειας.. αλλά αυτή είναι η αλήθεια και για τους δρόμους της Αλεξάνδρειας και για πολλούς δρόμους της χώρας μας... στα χρόνια που ακολούθησαν...

Πριν κλείσω θα ήθελα να μείνω λίγο στα λόγια του σκηνοθέτη: "Αν η Υπατία είναι ουσιαστικά μια ενσάρκωση της σύγχρονης γυναίκας, η ρωμαϊκή αυτοκρατορία εκείνης της περιόδου αποτελεί την ενσάρκωση μιας υπερδύναμης σε κομβικό σημείο: «πιστεύω πως αυτή τη στιγμή οι ΗΠΑ βρίσκονται στην ίδια θέση με τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία, καθώς τώρα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, βρισκόμαστε εν μέσω μιας κρίσης, κοινωνικής και οικονομικής. Είναι ώρα για αλλαγή... ξέρουμε πως κινούμαστε προς κάποια διαφορετική κατεύθυνση, αλλά δεν ξέρουμε προς τα πού μας οδηγεί αυτή. Και καθώς είμαι αισιόδοξος εκ φύσεως, θέλω να πιστεύω πως δεν θα μπούμε πάλι σε μία περίοδο αντίστοιχη του Μεσαίωνα».

Λυπάμαι φίλε μου... αλλά διαφωνώ... στον Μεσαίωνα έχουμε μπει εδώ και καιρό... μόνο που τώρα η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία είναι άλλη, οι χριστιανοί είναι άλλοι... και οι κυνηγημένοι είναι άλλοι... κατά τα άλλα όλα τα άλλα είναι ίδια...